Laten we beginnen met te benadrukken dat ik een kritische kijk heb op dingen. Ik ben van mening dat aandacht voor deze details de beleving aanzienlijk kan verbeteren.
Wat is het Historium?
Historium, gelegen op de markt in Brugge, is een ervaringsmuseum dat bezoekers midden in de Gouden Eeuw plaatst. Je navigeert net als bij andere attracties zoals het Grachtenhuis en het Corpus, van ruimte naar ruimte via een audiogids en je wordt meegenomen in het verhaal.
Het ontwerp van het Historium is meteen indrukwekkend. Jora Vision verdient alle waardering voor het fantastische werk dat hier is geleverd. op bepaalde momenten vergeet je echt dat je in een stokoud gebouw op de markt staat en niet op een pleintje waar de sneeuwvlokken omlaag dwarrelen. Ook de videoproductie is uitstekend. Echter, ik ben minder enthousiast over het verhaal en het tempo.
Laten we beginnen met het doorlopen van de ervaring.
Ervaringsverloop
Bij de ingang wordt je aandacht getrokken door een animatronic die een bel luidt, een leuke binnenkomer. Daarna is het even zoeken, maar uiteindelijk vinden we onze weg naar de cadeauwinkel waar we een ticket kunnen kopen. De prijs is fors: 17 euro voor het Time Traveller-ticket inclusief studentenkorting. Daarna haal je een audiogids op en wacht je tot de volgende voorstelling begint.
Terwijl je wacht, hoor je een rustige vrouwenstem via de koptelefoon die een aantal richtlijnen geeft. Je wacht voor een rijkelijk versierde gotische deur die opent en je direct naar de eerste gedecoreerde ruimte leidt. Deze kamer lijkt op een middeleeuws pakhuis met een presentatie over de tijdsperiode die je gaat bezoeken. De instructies worden herhaald: zet je telefoon uit en loop verder als de deur opent. Daarna ga je door naar de volgende kamer, waar het verhaal van onze hoofdpersoon, Jacob, wordt geïntroduceerd.
Let op: spoilers!
De eerste indruk in deze kamer: Airconditioning! Het was een hete dag met temperaturen van 35 graden. Je bevindt je onder een brugboog met een indrukwekkende video die afspeelt. Je volgt Jacob naar de havens waar hij Anna, het model voor het schilderij “De Madonna met kanunnik Van der Paele”, en een papegaai moet ophalen. Alles gaat mis: Jacob wordt op slag verliefd op Anna en laat per ongeluk de papegaai ontsnappen. Tot overmaat van ramp breekt zijn geluksketting ook nog.
We zetten onze tocht voort naar de volgende ruimte: een reconstructie van het atelier van Jan van Eyck uit 1435 (het is een erg accurate recreatie, in 1435 hadden ze namelijk ook geen airco). Jacob krijgt hier te horen dat het de bedoeling is dat hij met zowel Anna als de papegaai terugkeert. En zo vervolgen we onze reis.
Vervolgens bevinden we ons in een typerende straat van Brugge (die overigens mooi uitgelicht is). Onze held betaalt belasting voor zijn meester. Er wordt nog even een knipoog gemaakt naar de bureaucratie van de belastingdienst en we gaan weer verder naar.
Door achtersteegjes gaan we verder en beklimmen we opnieuw een trap. We bevinden ons op een pleintje onder een afdak, omringd door vallende sneeuw – naar mijn mening de mooiste ruimte van het Historium. Hier zien we handel in actie, en we volgen Jacob terwijl hij een nieuwe paternoster (rozenkrans) aanschaft.
Een gordijn schuift open en we vervolgen onze weg naar het badhuis, waar Jacob een glimp van een (naakte) Anna denkt op te vangen. Door de overvloed aan naakte vrouwen lijkt het bloed uit Jacobs hoofd te stromen, waardoor hij overal Anna’s ziet.
We gaan verder en zijn getuige van een beurstransactie. Jacob komt binnen en klimt op een tafel om de papegaai van het plafond te plukken, maar het blijkt de verkeerde kleur papegaai te zijn.
De twee papegaaien in het verhaal zijn rood en groen, net als de kleren van Jacob en Anna, wat doet vermoeden dat ze gevoelens voor elkaar hebben. Naar mijn mening stellen de scènes met de papegaaien, die af en toe opduiken, de liefdesaspecten van het verhaal voor. Tot nu toe is Jacobs verhaal even romantisch als een baksteen.
We bereiken nu de laatste ruimte voor de climax. Deze ruimte heeft alleen een filmscherm en een weinig overtuigende sterrenhemel. In een poging om een episch einde aan dit verhaal te breien, schakelt de ‘zou eventueel nog een drama-documentaire kunnen zijn’ video over naar een Dreamworks’ spektakel. Lekker geforceerd en het valt behoorlijk uit de toon. Geheel tegen verwachtingen in vindt Jacob zowel Anna als de papegaai en neemt hij ze mee naar Jan van Eyck om het schilderij af te maken.
De deuren schuiven open en we lopen de vaste expositie van het Historium in.. Het is duidelijk dat deze tentoonstelling dient ter compensatie van het eerder geboden avontuur, dat aan educatieve en informatieve inhoud te wensen overliet. Het is ook duidelijk dat hier een kleiner budget voor was. Hoewel het een goede toevoeging is voor het verkennen van de algemene geschiedenis van Brugge, laat de presentatie te wensen over. De meeste informatie wordt via teksten en afbeeldingen aan de muur gepresenteerd, aangevuld met audiogids-informatie. Helaas heb ik niet veel tijd in deze tentoonstelling doorgebracht gezien de warmte en drukte. Mocht je de tentoonstelling toch doorlopen, dan wordt je beloond met een prachtig uitzicht op het marktplein.
Reflectie
Nu ik mijn ervaring met het Historium heb beschreven, wil ik enkele reflecties delen.
Laat ik beginnen met de positieve aspecten van de ervaring: het video- en animatiewerk, inclusief de visuele effecten, en de decors zijn prachtig gedaan. Ze zijn duidelijk met veel aandacht gecreëerd. De integratie van de schermen en projecties die het verhaal vertellen in de decors is ook indrukwekkend, variërend van deuropeningen tot ramen tot schermen in tafels. Dit toont de vakkundigheid van Jora Vision.
Wat de ervaring echter mist, is een geloofwaardig en meeslepend verhaal. Het lijkt erop dat de schrijver een lijst kreeg met locaties die aan bod moesten komen, resulterend in een gefragmenteerd verhaal met een slechte pacing. Slechts in drie van de zeven kamers gebeurt er iets van belang voor het verhaal. De nadruk op het verhaal en de personages ten koste van de boeiende en educatieve achtergrondinformatie is een gemiste kans. Verder heeft de ervaring de diepgang van een gemiddelde ‘Dora the Explorer’-aflevering, met eendimensionale personages die geen emotionele betrokkenheid oproepen.
Twee andere zaken die de ervaring ondermijnen zijn het gebrek aan een verhaaltechnische reden voor mij om Jacob te volgen en het feit dat ik niet erkend word door de verhaalwereld. Dit komt immersie niet ten goede. Een vergelijkbare attractie in Engeland, The Canterbury Tales, lost dit goed op door de bezoekers mee te nemen op een pelgrimstocht naar de kathedraal en hen als groep aan te spreken.
Samenvattend is het Historium prachtig gebouwd en vormgegeven, met de potentie om je in het middeleeuwse Brugge te plaatsen. Het struikelblok is echter het verhaal dat de ervaring aan elkaar moet rijgen: het probeert aantrekkelijk te zijn voor iedereen en daardoor slaagt het er niet in om daadwerkelijk boeiend te zijn.
Historium VR
Dan nu: de VR ervaring. Laat ik vooropstellen dat ik altijd wat huiverig ben bij museale VR ervaringen. Ik heb weinig goeds gezien tot nu toe en ik weet niet precies waar het aan ligt. Is het een gebrek aan ervaring, te weinig budget of zijn er te veel stakeholders? In ieder geval: Historium VR stelt niet teleur als ik het vergelijk met andere musea. Het is zeker een van de betere ervaringen die ik heb gezien in museale context.
In de VR ervaring moet je zitten op een bankje. Je krijg een HTC Vive op met een Leap Motion eraan bevestigd zodat je je handen kan zien (jammer dat je er niet echt iets aan hebt). Je kan de VR ervaring overigens ook kopen op Steam, mocht je geïnteresseerd zijn.
Je start op een groot schip op de top van de mast, wat direct zeeziekte kan veroorzaken. Vervolgens word je geteleporteerd naar de wal waar je enkele voorbij rollende vaten weg kan duwen. Weer een teleportatie brengt je naar een bootje dat ’s avonds door de grachten van Brugge vaart, gevolgd door een aankomst in een overdekte haven. Tenslotte wordt je naar een steiger op het marktplein gebracht. Tijdens de hele ervaring is er een verteller die droogjes context biedt en vertelt over de geschiedenis van Brugge.
Hoewel dit geen slechte VR-ervaring is, zou ik drie dingen anders hebben gedaan. Ten eerste wordt je als publiek niet erkend in de wereld, net als in de hoofdattractie van het Historium. Ten tweede roep ik vraagtekens op bij de eerste en laatste scène. Het verplaatsen van de speler zonder waarschuwing of reden is een absolute no-go voor VR en veroorzaakt snel misselijkheid. Tot slot was de technische implementatie matig. De computer die de headset aandreef had moeite om een vloeiende 90 frames per seconde te behouden, waardoor de tracking niet soepel was.
Ben je al ervaren met VR? Dan kun je deze ervaring wellicht overslaan. Zo niet, dan is dit geen slechte eerste ervaring met VR. Het is ook interessant om te weten dat het Historium volop bezig is met het ontwikkelen van VR-toepassingen in hun Laborium VR-lab.
Foto: Historium.be
Dutch