ÔÇÿThomas is op mysterieuze wijze verdwenen in het fort. De politie heeft deze zonder resultaat uitgekamd en staat voor een raadsel. Ouders en klasgenoten zijn radeloos. De politie heeft meer mankracht nodig en kan jouw hulp dus goed gebruiken!ÔÇÖ
Tracing Thomas belooft een fascinerende ervaring te zijn die elementen van locatietheater, escape room, real-life games en speurtocht in ├®├®n samensmelt, en dat allemaal op een unieke locatie. Samen met twee vrienden ben ik dit avontuur aangegaan om Thomas te vinden en te beoordelen of deze ervaring aan onze verwachtingen voldoet.
Ons avontuur begint bij de ingang van Fort 1881 in Hoek van Holland. Bij de eerste aanblik van de locatie zijn we al onder de indruk, wat een vette locatie. Na het controleren van onze tickets begint het spel direct: we worden door een strenge rechercheur in een groep geplaatst. Er zijn ongeveer zes groepen, elk begeleid door een ‘politie’-lid. Wij, het publiek, zijn burgers die zijn opgeroepen om te helpen nadat de politie niet in staat was Thomas te vinden.
Binnen worden we naar een soort klaslokaal gebracht waar we instructies en een introductiefilm te zien krijgen. Deze zetten de toon en context van het spel. We moeten onze telefoons inleveren, worden in kleinere groepjes ingedeeld en krijgen een notitieblok, zaklamp en een lijst met foto’s mee. Onze eerste taak is om het fort te verkennen en de aanwezige personen te identificeren: wat zijn hun namen, wie zijn ze en welke relatie hebben ze met Thomas?
Dit is een effectieve manier om je te introduceren in de wereld van het spel. Voor mensen zoals ik, die niet graag interactie met acteurs opzoeken, werkt deze vastgestelde vragenlijst erg goed. Er was echter een nadeel: er was niet genoeg capaciteit om al het publiek tegelijkertijd deze taak uit te laten voeren. Wat er nu gebeurde, was dat je met veel mensen rond ├®├®n personage stond te wachten op je beurt om vervolgens dezelfde vragen te stellen waarvan je het antwoord al vijf keer had gehoord. Dit was niet bevorderlijk voor de immersie.
Dit moment was wel goed om te kijken naar de ‘environmental storytelling’: de meeste karakters hebben een vaste plek in het fort en die omgeving reflecteert vaak hun persoonlijkheid. Bijvoorbeeld, een wat wereldvreemde klusjesman heeft zijn bureau heel precies ingedeeld. De meeste personages zijn geloofwaardig, hoewel sommigen af en toe een beetje naar een karikatuur neigen.
Na onze toegewezen hoek van het fort grondig verkend te hebben, komen we weer samen in onze briefingruimte. Hier creëren we, onder leiding van de rechercheur, een spinnenweb op de muur, waarop de relaties van alle personages tot elkaar en tot de nog steeds vermiste Thomas worden uitgebeeld. We analyseren ook de sporen die we hebben ontdekt, welke vervolgens worden verdeeld over de verschillende teams. Samenwerking is van essentieel belang, aangezien meerdere gebeurtenissen tegelijkertijd plaatsvinden. Informatie uitwisselen is dus cruciaal.
Bijna elk personage geeft ons een taak of een aanwijzing: DNA-onderzoek, bepaalde personen ondervragen, radiofragmenten terugluisteren enzovoort. Er is genoeg te doen. Bovendien krijgen we latex handschoenen mee om bewijsmateriaal aan te kunnen raken en te onderzoeken, wat weer nieuwe inzichten oplevert. Het idee is dat we regelmatig terugkeren naar de briefingruimte om onze bevindingen te delen en vast te leggen, iets wat we in de praktijk lastiger vinden dan verwacht.
Ons team kiest ervoor om verder te gaan met de wat wereldvreemde technicus. Hij heeft een radio ontworpen waarmee we fragmenten uit het verleden kunnen terughoren! We moeten de radio richten op oranje lampen en de frequentie afstemmen om zo korte stukjes uit het verleden te ontvangen. Dankzij een plattegrond van het fort kunnen we ons oriënteren. Dit is een leuke ervaring, zolang je maar niet te kritisch nadenkt over de onmogelijkheid ervan. Het zoeken naar de lampen, het tunen van de radio, het luisteren naar wat er wordt gezegd en het overleggen wat het betekent, maakt dit tot een boeiende activiteit.
Tegelijkertijd komen we in allerlei kamers van het fort, die vaak meer vragen oproepen dan we al hadden. We vinden een donkere kamer met foto’s van de personages, boekjes met meer achtergrondinformatie, overal rotte appels en we ontmoeten interessante personages, wat leidt tot fascinerende gesprekken en aanwijzingen om verder te zoeken naar de waarheid. Ik was verrast door hoe makkelijk ik volledig opging in het spel. Dit middengedeelte was verreweg het hoogtepunt van de avond en een perfect voorbeeld van de theorie van de flow.
Met ‘flow’ bedoel ik de mentale toestand waarin je volledig opgaat in wat je doet, zoals beschreven door de psycholoog Mihaly Csikszentmihalyi. Om deze ‘flow’ of ‘piekervaring’ te bereiken, heeft hij een aantal criteria opgesteld. Samengevat komt dat neer op: opgaan in wat je doet, weten wat je moet doen, en variatie en stimulatie in de activiteit vinden om deze interessant en uitdagend genoeg te maken om er in op te gaan. Dit middengedeelte voldeed daar volledig aan. De tijd vloog voorbij en als het nog een uur langer had geduurd, hadden we daar zeker geen probleem mee gehad. Er was nog zoveel meer te ontdekken, dus we hadden het gevoel dat we tijd tekortkwamen.
Eenmaal terug begonnen we, samen met de rechercheur en alle anderen, de verzamelde informatie aan elkaar te knopen. We waren goed op weg, maar werden plotseling onderbroken door twee personages die onze ruimte binnenstormden: we moesten allemaal verzamelen, want Thomas was gevonden!
Buiten stonden alle deelnemers rond een podium waar Thomas op een tijdmachine zat. Om Thomas terug te brengen, moesten alle karakters naar het podium komen om te vertellen hoe belangrijk hij voor hen was. Uiteindelijk, toen alle karakters hun verhaal hadden gedaan, kwam Thomas tot leven en hield hij een dankwoord voor alle bezoekers. Dit laatste gedeelte kan ik niet anders omschrijven dan als een erg slecht einde van de ervaring. Alle logica en realisme werden overboord gegooid voor een theatrale finale, compleet met podium! Ik begrijp de uitdaging voor de makers: ze moeten een climax en ontknoping bieden voor het hele publiek, wat moeilijk is om voor kleine groepen te doen. Maar het had logischer geleken als Thomas direct op een brancard was afgevoerd, in plaats van een dankwoord te houden terwijl hij net uit een coma was ontwaakt en door honderd paar ogen werd aangestaard.
Uiteindelijk keerden we weer terug naar onze ruimte waar de rechercheur – nu niet meer in karakter – ons vertelde wat we gemist hadden en een groepsfoto nam. Volgens haar waren we als groep gemiddeld: we hadden bijna alle informatie gevonden, maar hadden de juiste puzzelstukjes nog niet samengevoegd en zochten in de verkeerde richting. Ten slotte was er nog gelegenheid om wat te drinken bij het caf├® naast het fort en na te praten met iedereen, misschien wel het belangrijkste onderdeel van de hele avond.
Terugkijkend zou ik het eerste deel een voldoende geven, het middengedeelte een uitmuntend en het einde een dikke onvoldoende. Het concept is slim opgezet om een grote groep mensen elk een unieke ervaring te geven, waarbij capaciteitsproblemen onvermijdelijk zijn in het eerste en laatste deel. Ik vermoed dat deze productie al niet erg rendabel is met ruwweg 100 deelnemers, als je rekening houdt met locatiehuur, ontwikkelingskosten en salarissen. Dus ‘gewoon minder deelnemers’ is hier geen oplossing. In het middengedeelte is het capaciteitsprobleem slim opgelost door heel veel verschillende sporen te hebben die over het hele fort verspreid zijn. Dit is echt het moment waarop de actie oploopt, aangedreven door nieuwe informatie die je ontdekt. Hier beland je ook volledig in de flow van de ervaring – wat het doel is bij het ontwerpen van dit soort ervaringen.
Kijkend naar dit middendeel, voelt het moment dat je de puzzelstukjes aan elkaar aan het leggen bent en er twee ruzi├½nde karakters binnenstormen (misschien onbedoeld) als de climax. Dit komt vooral omdat het afsluitende toneelstuk de aflopende actie vormt – en die valt als een baksteen.
De acteurs in deze ervaring hebben allemaal een uitdagende rol: in karakter reageren op bezoekers, helder houden wat het karakter zelf weet en het publiek de juiste kant op sturen zonder te veel weg te geven. Ze doen dit allemaal erg goed en de personages zijn over het algemeen goed uitgewerkt. De onderlinge relaties waren duidelijk en eerlijk gezegd vond ik dat interessanter dan het overkoepelende verhaal. Het verhaal is bij mij maar half blijven hangen: iets met geluiden uit het verleden, tijdreizen en een louche DNA-analist. Maar de meeste personages zijn mij goed bijgebleven: de docent met een wrok, de verstrooide klusjesman en de arrogante analist zijn mij allemaal bijgebleven, zelfs nu ik dit een maand na mijn bezoek schrijf.
Samenvattend: is het de moeite waard om Tracing Thomas te zien? Dat is moeilijk te zeggen. Aan de ene kant ben ik niet uitsluitend positief over de uitvoering en is de toegangsprijs stevig. Aan de andere kant ga je in Nederland niet snel een productie van het formaat van Tracing Thomas vinden, dus als je geïnteresseerd bent in immersief locatietheater, is dit je kans om het dicht bij huis te ervaren.
Foto: tracingthomas.nl
Dutch